Economische delict bij Recherche onderzoek zonder vergunning!
De wet is heel duidelijk, als je onderzoek verricht met een winstoogmerk en voor derden dien je in het bezit te zijn van een vergunning op grond van de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (Wpbr).
Waarom zijn er zoveel partijen die persoonsgericht onderzoek doen maar toch geen vergunning hebben?
De controle en toezicht op vergunde bedrijven (POB) ligt bij de Politie.
Wanneer je dus niet in het bezit bent van een vergunning dan zou je zeggen dat er ook geen strafbaarstelling is? En dan sla je de plank dus mis. Onderzoek doen zonder vergunning valt onder een Economisch delict. Zonder een vergunning een onderzoek verrichten zou een strafblad bij de politie op kunnen opleveren. Bewijslast dat verzameld is door een niet vergund bedrijf kan afgewezen worden in een juridische procedure en dat wil je als opdrachtgever niet.
Waarom een vergunning bij uitvoeren Recherche werkzaamheden?
Wanneer je recherchewerkzaamheden uitvoert in de uitoefening van je beroep voor een derde en met een winstoogmerk dan word je gezien als Recherchebureau.
In de praktijk is dit redelijk snel aan de hand. Veel (organisatie) adviesbureaus vallen hier dus ook onder. Als je gegevens analyseert en vergaart dan voer je recherchewerkzaamheden uit (voor een derde en met een winstoogmerk).
Het zonder vergunning uitvoeren van Recherchewerkzaamheden levert dus een economisch delict op.
Bescherming van de persoonlijke levenssfeer
De reden tot het stellen van regels voor Recherchebureaus is vooral gelegen in het belang van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van burgers.
Daarnaast spelen aspecten zoals het belang van wettelijke waarborgen voor de betrouwbaarheid van personeel van deze organisaties, een correcte presentatie tegenover opdrachtgevers en burgers en een goede afstemming met de politie daarbij een belangrijke rol.
Recherchebureaus kunnen bijvoorbeeld onderzoek doen naar gegevens over personen. Bepaalde belangen of rechten van burgers kunnen geraakt worden, zoals het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de vrijheid van bewegen. De wetgeving strekt er mede toe waarborgen te scheppen met het ook op deze belangen en rechten van burgers.
Beoordeling van een vergunningaanvraag
Voor de beoordeling van een vergunningaanvraag, vraagt Justis advies aan de Korpschef van de Nationale Politie. Voor dit advies kijkt de politie wat er eventueel in politiedossiers bekend is over de leidinggevenden en beleidsbepalers van de Bedrijfsrecherche.
Politie beoordeelt inrichting en opzet van de organisatie
De Korpschef beoordeelt ook de opzet en inrichting van het Recherchebureau en komt daarvoor langs op de locatie. Daar kijken zij ook naar de beveiligingsmaatregelen die je genomen hebt om je persoonsgegevens te beschermen.
Op basis van de informatie die u aanlevert bij de vergunningaanvraag, het advies van de politie en de justitiële documentatie neemt Justis een besluit. Justis verleent alleen een vergunning als alle leidinggevenden en beleidsbepalers voldoende betrouwbaar en bekwaam (diploma) zijn bevonden.
Screening door de Korpschef van de politie
Waar kijkt de korpschef naar bij de screeninf voor de toestemmig van de medewerkers?
- Of de medewerker in de laatste 8 jaar is veroordeeld voor een misdrijf, waarbij hij/zij een (on) voorwaardelijke gevangenisstraf kreeg;
- Of de medewerker in de laatste 4 jaar is veroordeeld voor een misdrijf waarbij hij/zij een geldboete of een taakstraf kreeg;
- Of er andere belangrijke feiten zijn waarbij blijkt dat een medewerker niet betrouwbaar genoeg is om voor een Recherchebureau te werken.
Voorbeelden bij het laatste punt zijn:
- Een proces-verbaal, maar er is geen strafvervolging geweest;
- Aanwijzingen dat een medewerker in criminele kringen verkeert;
- Feiten waarbij blijkt dat de medewerker niet aan alle voorwaarden uit de WPBR voldoet.
Vergunningsplicht WPBR
In de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en Recherchebureaus wordt aangegeven wanneer een onderneming of een persoon moet worden aangemerkt als Recherchebureau:
”Een natuurlijk persoon of rechtspersoon die in de uitvoering van een beroep of bedrijf met winstoogmerk recherchewerkzaamheden verricht, voor zover die werkzaamheden worden verricht op verzoek van een derde, in verband met een eigen beland van deze derde betrekking hebben op een of meer bepaalde natuurlijke personen”.
Recherchewerkzaamheden die als werkzaamheden gezien worden
- Werkzaamheden die het karakter dragen van het vergaren en analyseren van gegevens (artikel lid 1 sub e WPBR) worden gezien als recherchewerkzaamheden;
- Met een winstoogmerk;
- Geen onderscheid in open of gesloten bronnen;
- Het plaatsen van deze gegevens in een rapport valt ook onder analyseren van gegevens;
- Het zonder vergunning uitvoeren van vergunning plichtige werkzaamheden levert een overtreding van artikel 1 van de Wet op economische delicten op.
Privacy gedragscode particulier onderzoeksbureaus
Recherchebureaus moeten zich tijdens een onderzoek dat zij verrichten aan de regels uit de Privacy-gedragscode sector particuliere onderzoeksbureaus houden.
Handhaving Korpscheftaken
Het is de taak van Korpscheftaken, Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en Justis om actief onderzoek te doen naar het handelen van de Particulier onderzoeksbureaus. De vergunning van een POB kan worden ingetrokken indien er wet- en regelgeving blijkt te zijn overtreden.
Er zal aangifte gedaan moeten worden wanneer een bedrijf zonder vergunning recherchewerkzaamheden uitvoert. De politie kan vervolgens tot vervolging overgaan. Bedrijven die onderzoek verrichten zijn zich vaak wel bewust van de regelgeving. Bedrijven die onderzoek laten verrichten zijn minder vaak op de hoogte van de wetgeving. Wanneer zij bijvoorbeeld een fraudeonderzoeker inhuren, dan gaan zij ervanuit dat het klopt.
Er moet bewustwording gecreëerd worden, voor de betrouwbaarheid en kwaliteit van het onderzoek. Als opdrachtgever wil je een zo goed mogelijk onderzoek verricht hebben en je wilt dat deze bewijslast meegenomen kan worden in een juridische procedure.